همه آنچه باید درمورد شیپینگ اوردر و مراحل آن بدانید
14, فروردین , 1403تفاوت کشتی با لنج؛ کدامیک برای حمل کالا بهتر است؟
14, فروردین , 1403جنرال کارگو؛ نوع محمولههای قابل حمل با کشتی + مزایا و معایب
در تجارت بینالملل، انواع کالاها با ابعاد، اشکال، وزن و حجمهای مختلفی با کشتی حمل میشوند. اما در میان تمامی کالاهای قابل حمل با کشتی، کالاهای عمومی یا جنرال کارگو که به آن بار عمومی نیز گفته میشود، سهم بیشتری از حمل و نقل دریایی را به خود اختصاص دادهاند. این نوع کالاها به دلیل ابعاد نامتعارف، وزنهای سنگین، اشکال متفاوت و حجم بالا معمولاً در کشتی جنرال کارگو بارگیری و حمل خواهند شد. با توجه به گستردهبودن کالاهای عمومی، در این مقاله به بررسی انواع جنرال کارگو، ویژگیها و مزایا و معایب حمل آن میپردازیم.
چرا کشتی انتخاب مناسبی است؟
لجستیک به معنای استفاده از منابع مناسب برای حمل کالاها خواهد بود. کشتیها در قرن بیستم استانداردهای قابل توجه و پیچیدهای را پشت سر گذاشته و اکنون به وسیلهای دارای انواع ویژگیهای منحصربهفرد و امکانات کامل تبدیل شدهاند که بهترین انتخاب برای حمل و نقل انواع مختلف کالاها و تجارت جهانی خواهد بود. درک اینکه کدامیک از انواع کشتیها برای حمل نوع خاصی از کالا مناسب است، کلید موفقیت در حمل و نقل بینالمللی است. انواع کشتیها به شرح زیر هستند:
- کشتیهای کانتینری (Container Ships)
- کشتی جنرال کارگو (General Cargo Ships)
- کشتی تانکری (Tankers Ships)
- کشتی فله (Dry Bulk Carriers)
- کشتی چندمنظوره (Multi-Purpose Vessels)
- کشتی یخچالدار (Reefer Ships)
- کشتی RORO (Roll-on/Roll-off Vessels)
در ادامه بهصورت اختصاصی به بررسی جنرال کارگو و کشتی مناسب برای حمل آن میپردازیم.
جنرال کارگو چیست؟
جنرال کارگو (به انگلیسی General Cargo) بهاصطلاح «بار عمومی» نیز گفته میشود. کشتی جنرال کارگو یکی از قدیمیترین انواع کشتیهای باری است که برای حمل انواع محمولههای عمومی کاربرد دارد.
محمولههای جنرال کارگو از نظر شکل و اندازه متفاوت بوده و به همین دلیل نمیتوان آنها را در کانتینرها بارگیری کرد. به عبارت سادهتر، جنرال کارگو در دستهبندی خاصی قرار نمیگیرد و نیازمند تجهیزات و امکانات مناسب خواهد بود. بنابراین، تفکیک کالاها از یکدیگر و بستهبندی مناسب آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
جنرال کارگو یا بار عمومی بهصورت گسترده به کالاهایی زیر گفته میشود:
- وسایل نقلیه
- دستگاهها و ماشینآلات
- کالاهای بستهبندیشده
- فولاد
- محصولات غذایی
- محصولات کشاورزی
- لباس
- کالاهای فاسدشدنی
- لوازم الکترونیک
- مبلمان
- نوشیدنی
- مصالح و مواد ساختمانی
همانطور که از لیست بالا مشخص است، جنرال کارگو را میتوان با طیف وسیعی از وسایل حمل و نقل مانند کشتی جنرال کارگو، هواپیما، قطار و کامیون حمل کرد. نکته مهم اینجاست که هر محموله چالشهای منحصر به خود را در روشهای مختلف حمل و نقل، خصوصاً دریایی، دارد. برای مثال، لباسها اغلب ظریف بوده و بهراحتی آسیب میبینند، درحالیکه لوازم الکترونیکی به دما و رطوبت حساس هستند.
از طرفی، جابهجایی کالاهایی مانند مبلمان، فولاد، دستگاهها و ماشینآلات به دلیل حجیم و سنگین بودن دشوار خواهد بود و باید از ابزارها و تجهیزات خاصی برای بارگیری و تخلیه آنها استفاده کرد. بنابراین، کشتی جنرال کارگو اغلب به تجهیزات حمل بار اختصاصی مجهز خواهد شد.
به چه کالاهایی جنرال کارگو میگویند؟
همانطور که اشاره شد، کالاهای مختلفی بهعنوان جنرال کارگو یا بار عمومی شناخته میشوند. این کالاها ممکن است دارای ابعاد، شکل، وزن و همینطور ویژگیهای خاصی باشند که نحوه بارگیری و حمل آنها را از دیگر کالاها متمایز میکند. بهصورت کلی، به کالاهایی که در دستههای زیر قرار میگیرند، جنرال کارگو میگویند:
کالاهای بستهبندیشده
این دسته از کالاهای عمومی شامل محصولات بستهبندیشده روی پالت، داخل کیسهها و جعبه یا سایر بستهبندیهای مشابه هستند.
مصالح و مواد ساختمانی
این دسته شامل کالاهایی مانند آجر، آهک، سیمان، فولاد، میلگرد، سنگها، آهنآلات، چوب و دیگر مواد و مصالح ساختمانی خواهد بود.
مواد غذایی و فاسدشدنی
این دسته شامل محصولات کشاورزی مانند غلات، انواع دانهها، سبزیجات، میوهها، محصولات دامی و مواد غذاییِ بستهبندی میشود.
دستگاهها و ماشینآلات صنعتی
این دسته از محمولهها شامل قطعات ماشینآلات صنعتی و کشاورزی، ماشینآلات صنعتی، تجهیزات صنعتی، لوازم برای قطعهسازی، موتورها، پمپ، اجزای ماشینآلات و دستگاهها و تجهیزات الکتریکی میشود.
مواد و محصولات شیمیایی
این دسته از جنرال کارگو بیشتر شامل مواد شیمیایی خام، مواد شیمیایی صنعتی، محصولات نفت و پتروشیمی، رزین، رنگ و دیگر مواد شیمیایی میشود.
کالاهای الکترونیکی
این دسته شامل کلیه کالاهای الکترونیکی مانند تجهیزات شبکه، لپتاپ، کامپیوتر، موبایل و… میشود.
لوازم منزل
در این دسته از کالاهای عمومی، محصولاتی مانند مبلمان، دکور خانه، لوازم خانه و آشپزخانه و… قرار میگیرند.
لباس و لوازم شخصی
این دسته شامل انواع لباسها و لوازم شخصی، لوازم ورزشی، لوازم آرایشی و بهداشتی و سایر کالاهای عمومی میشود.
کالاهای پزشکی
لوازم و تجهیزاتی که در حوزه پزشکی از آنها استفاده میشود.
ماشین و سایر وسایل نقلیه
در این دسته از جنرال کارگو محمولههایی مانند ماشینهای سواری، ماشینهای سنگین و دیگر وسایل نقلیه موتوری زمینی قرار میگیرند.
دستهبندی کالاها در جنرال کارگو چطور انجام میشود؟
با توجه به اینکه کالاها در جنرال کارگو از نظر شکل و ابعاد کاملاً متفاوت هستند، بنابراین در کشتی جنرال کارگو کالاها به چند دسته اصلی زیر تقسیم خواهند شد. این دستهبندی در اصل براساس ویژگیهای کالاست.
دستهبندی کالاها براساس ابعاد
جنرال کارگو از نظر ابعاد میتواند به 2 دسته اصلی «بارهای سبک» و «بارهای سنگین» تقسیمبندی شود. برای حمل بارهای سبک میتوان از کامیون استفاده کرد، اما حمل بارهای سنگین نیازمند وسیله حمل قدرتمندتری مانند کشتی یا قطار باری خواهد بود.
دستهبندی کالاها براساس روش بستهبندی
در این دستهبندی از جنرال کارگو، کالاهایی قرار میگیرند که دارای شیوه خاصی از بستهبندی هستند.
- بستهبندی کانتینری که برای حمل انواع محموله قابل بارگیری در کانتینر مناسب بوده و میتوان آن را با کشتی جنرال کارگو، قطار و کامیون حمل کرد.
- بستهبندی فشرده که در آن محموله بهصورت فشرده و در ابعاد کوچکتری بستهبندی خواهد شد، درنتیجه میتوان آن را علاوه بر کشتی، با هواپیما، قطار و کامیون نیز حمل کرد.
- بستهبندی بالک یا توده که محموله در آن بهصورت واحدهای کوچکتری بستهبندی خواهد شد.
دستهبندی کالاها براساس ویژگیها
در این دستهبندی کالاهایی قرار میگیرند که دارای یکسری ویژگیهای خاص هستند. برخی از کالاهای این دسته به شرح زیر خواهند بود:
- محصولات فاسدشدنی و نیازمند دمای خاص
- لوازم و تجهیزات با ابعاد و اندازههای مختلف
- وسایل الکترونیکی حساس به دما و رطوبت و نیازمند تجهیزات عایقبندیشده
- مصالح و مواد ساختمانی مانند فولاد نیازمند روشهای خاص بستهبندی و مهار محموله
- مواد شیمیایی و خطرناک نیازمند بستهبندی غیرقابل نشت
کشتی جنرال کارگو چیست؟
کشتی جنرال کارگو (به انگلیسی General Cargo Ship) برای حمل کالاهای عمومی که در بخشهای قبل بررسی شد استفاده میشود. بنابراین، این نوع کشتی بهگونهای بهینه شده که میتوان در آن انواع کالاهای عمومی با ابعاد و حجم و وزنهای مختلف را بارگیری و حمل کرد.
این در حالی است که برای مثال، در کشتیهای کانتینری و تانکری بهترتیب تنها میتوان کانتینرهای 20 فوت و 40 فوت و مایعات را بارگیری و حمل کرد. بنابراین، کشتی جنرال کارگو میتواند کاربردهای بسیار گستردهتری در مقایسه با دیگر انواع کشتیها داشته باشد.
ظرفیت انبار یا ظرفیت ذخیرهسازی این نوع کشتیها برای انواع محمولهها مناسب خواهد بود. این کشتیها بهصورت همزمان قابلیت حمل چندین نوع کالا با بستهبندیهای کوچکتر و ابعاد نامتعارف را دارند. بنابراین میتوان از کشتی جنرال کارگو برای حمل کالاهایی که بهصورت جداگانه، واحد، پالتشده، جعبه، کیسه، بشکه، عدل و… بستهبندی شدهاند استفاده کرد.
کشتی جنرال کارگو به دلیل تنوع بالا در ابعاد، وزن و شکل کالاهای قابل حمل، دارای ویژگیهای منحصربهفردی است که آن را به وسیلهای ایدئال برای حمل دریایی و تجارت بینالملل تبدیل کرده است. از طرفی، این کشتیها دارای تجهیزات و امکاناتی هستند که بارگیری و تخلیه کالاهای عمومی با ویژگیهای بررسیشده را راحتتر خواهند کرد.
ویژگیهای کشتی جنرال کارگو چیست؟
کشتیهای حمل بارهای عمومی دارای ویژگیهای منحصربهفردی به شرح زیر هستند:
ساختار باز
ساختار کشتی جنرال کارگو باز است، درنتیجه شرایط را برای بارگیری و تخلیه مستقیم کالاها از بالای کشتی فراهم میکند. چنین ساختاری باعث شده تا محموله با هر ابعاد و شکلی، بهوسیله این کشتیها قابل حمل باشد.
انعطافپذیری
این نوع کشتی انعطافپذیری بسیار بالایی دارد؛ به این مفهوم که میتوان از آن برای حمل محمولههایی با ویژگیهای بسیار متفاوت استفاده کرد. محمولههایی که به دلیل ابعاد نامتعارف، وزن بسیار سنگین، حجم بالا و غیرقابل بستهبندیبودن در بستههای متداول بهدلیل داشتن شکلی خاص، قابل بارگیری و حمل با نوع دیگر از کشتیها نیستند.
تجهیزات بارگیری و تخلیه
کشتی جنرال کارگو برای حمل محمولههایی با ویژگیهای خاص استفاده میشود؛ بنابراین باید دارای تجهیزات بارگیری و تخلیه متناسب با این نوع محمولهها باشد. ازجمله تجهیزات لازم در این کشتیها میتوان به جرثقیل، نوارهای نقاله و بسیاری سیستمهای دیگر اشاره کرد.
فضایی برای ذخیرهسازی
این کشتی دارای سالنهای بسیار بزرگی است که کالاها در آن بهصورت مرتب و با دستهبندی مشخص بارگیری میشوند.
چطور کشتی کارگو جنرال بارگیری میشود؟
هنگامی که محموله در کشتی بارگیری شد، حمل و تخلیه آن بر عهده حامل خواهد بود. بهمنظور اطمینان از تحویل ایمن، کالاها باید بهطور مناسبی انبار شوند تا در طول مسیر از هرگونه آسیبی در امان باشند. شیوه صحیح انبارکردن، جنبهای مهم از حمل با کشتی جنرال کارگو است. برای اطمینان از سلامت و جلوگیری از آسیب به محمولهها باید اقدامات زیر انجام شود.
- محموله باید با درنظرگرفتن ویژگیهای کشتی بارگیری و انبار شود.
- از تنشهای خمشی و برشی بیشازحد در هنگام بارگیری باید اجتناب شود.
- در طول سفر، بسته به نوع محموله باید شرایط آبوهوایی در نظر گرفته شود.
- برای داشتن دید واضح در حین ناوبری و نگهداری محموله، ارتفاع روی هم چیدن آنها باید بهدرستی محاسبه شود.
- محمولهها باید طوری انبار شوند که در برابر تمام حرکتهای کشتی ایمن باشند.
- برای جلوگیری از افتادن کالاها در فضای بین دیوارها یا فضای بین محمولهها، باید از تجهیزات احتیاطی مانند شبکههای توری، طنابها و… استفاده شود.
نحوه محاسبه هزینه حمل در کشتی جنرال کارگو چگونه است؟
بهصورتکلی دو استاندارد اساسی برای اندازهگیری محموله و تعیین کرایه یا هزینه قابل پرداخت برای حمل توسط کشتی جنرال کارگو وجود دارد. برخی کالاها وزن بسیار بالایی دارند، مانند ماشینآلات صنعتی و فولاد. درمقابل، برخی دیگر از کالاها مانند پنبه، حجم بسیار بالایی را اشغال میکنند. بنابراین نمیتوان هزینه یکسانی برای این دو نوع کالا دریافت کرد.
در چنین شرایطی، هزینه حمل و نقل برخی کالاها در کشتی جنرال کارگو براساس حجم و برخی دیگر براساس وزن محاسبه خواهد شد. بنابراین، برای حمل کالاهای مختلف، شرکت حملکننده یا کشتیرانی هزینه متفاوتی را دریافت خواهد کرد.
مزایا و معایب حمل بار عمومی چیست؟
بار عمومی با وجود ویژگیهایی که بررسی شدند، در زمان بارگیری، حمل و تخلیه میتواند مزایا و معایبی به شرح زیر داشته باشد.
مزایای جنرال کارگو
- کشتی جنرال کارگو به کسبوکارها اجازه میدهد تا انواع مختلفی از کالاها را بدون نیاز به استفاده از چندین روش حمل و نقل بخرند یا بفروشند.
- حمل بار عمومی معمولاً هزینه متفاوتی در مقایسه با دیگر روشهای حمل و نقل محمولههای تخصصی مانند کالاهای فاسدشدنی و محمولههای خطرناک دارد؛ درنتیجه حمل بار عمومی حاشیه سود بالاتری خواهد داشت.
- اغلب مدیریت و ردیابی کالاهای عمومی راحتتر خواهد بود؛ چون اکثر شرکتهای حمل و نقل از وسایل حمل استاندارد استفاده میکنند که ردیابی و مدیریت محمولهها را آسانتر کرده است.
- بارهای عمومی معمولاً در کشتی جنرال کارگو بارگیری میشوند که انعطافپذیری بسیار بالاتری در مقایسه با دیگر انواع کشتیها دارد. این انعطافپذیری به دلیل نوع ساختار فضای ذخیرهسازی است.
معایب جنرال کارگو
- با توجه به تنوع کالاهایی که با کشتی جنرال کارگو حمل میشوند، احتمال آسیب به محمولهها افزایش پیدا میکند. بنابراین، این نوع کشتیها نیازمند اقدامات احتیاطی و تجهیزاتی هستند که از بار محافظت کند.
- به دلیل ابعاد نامتعارف، وزن سنگین، اشکال متفاوت و حجم بالای کالاها، زمان صرفشده برای بارگیری و تخلیه این نوع بارها بسیار بیشتر خواهد بود.
- تنوع بالای بارهای عمومی باعث شده تا حمل و نقل پیچیده شود؛ چون هر محموله ممکن است نیازمند روشهای دیگری از حمل مانند زمینی یا ریلی نیز باشد.
- چون کالاهای مختلفی حمل میشود، کشتی جنرال کارگو باید شرایط نگهداری و حمل متناسب با انواع کالاها را داشته باشد.
نتیجهگیری
جنرال کارگو که در زبان فارسی به بار عمومی ترجمه شده شامل طیف وسیعی از کالاهایی میشود که به دلیل ابعاد و شکل متفاوت، تنها قابل بارگیری در کشتیهای بهخصوصی به نام کشتی جنرال کارگو هستند. در این مقاله اطلاعات کاملی درمورد بارهای عمومی، ماهیت و ویژگیهای آنها، روشهای حمل و مزایا و معایب ارائه شد. اکنون با اطلاعاتی که کسب کردهاید میتوانید مطابق با نیازهای محموله، کشتی مناسب برای حمل دریایی را انتخاب کنید.