![انواع لنج](https://rahbardanesh.com/wp-content/uploads/2024/04/rahbar-The-difference-between-a-ship-and-a-barge2-030119-v1-HM-copy-150x150.webp)
تفاوت کشتی با لنج؛ کدامیک برای حمل کالا بهتر است؟
21, فروردین , 1403![حمل FCL](https://rahbardanesh.com/wp-content/uploads/2024/04/rahbar-FCL-LCL-2-030116-v1-HM-copy-150x150.webp)
حمل و نقل FCL و LCL؛ مزایا، معایب، تفاوتها و هزینهها
21, فروردین , 1403قرارداد EXW چیست و چه نقشی در تجارت بینالمللی دارد؟
![قرارداد EXW](https://rahbardanesh.com/wp-content/uploads/2024/04/rahbar-EXW1-030119-v1-HM-copy-1200x675.webp)
تجارت بینالملل پر از اصطلاحات و تعاریف مختلف است. آشنایی با این موارد، به بازرگانان و کسبوکارها کمک میکند تا بهصورت بهینه در این حوزه به فعالیت بپردازند. قرارداد EXW نیز یکی از مهمترینِ این اصطلاحات به شمار میرود. آشنایی با آن به شما کمک میکند تا مدیریت بهتری روی هزینههای نهایی لجستیکی و ترانزیتی خود داشته باشید. پس اگر میخواهید فرصت استفاده هوشمندانه از این سند را پیدا کنید، با ادامه این مطلب از بلاگ «راهبر دانش» همراه بمانید.
معرفی سند EXW
یکی از مهمترین اصطلاحات اینکوترمز که نقش مهمی در تجارت جهانی دارد، اکس ورکس است. اتاق بازرگانی بینالمللی آن را این طور تعریف میکند: «ارسال محموله توسط فروشنده (فرستنده کالا) به نقطه تعیینشده توسط خریدار (گیرنده)، درحالیکه پرداخت هزینههای مرتبط با ترانزیت به عهده دریافتکننده باشد.»
با تحویل محموله به خریدار، مسئولیت تکمیل فرایند حمل و نقل بر دوش او قرار میگیرد؛ درنتیجه پرداخت هزینه بستهبندی، ترخیص گمرکی، بارگیری کالا و انتقال آن به مقصد نهایی همگی جزو وظایف گیرنده اصلی است.
طبق این نوع قرارداد، فرستنده محموله آن را به نزدیکترین نقطه ترانزیتی به خود (بندر، فرودگاه یا…) میرساند. در ادامه مسیر بهسمت مقصد نهایی، پاسخگویی در برابر خطرات احتمالی، در مسئولیت قانونی خریدار کالا قرار میگیرد.
این شیوه دقیقاً عکسِ قراردادهای مرسوم (آزاد) ترانزیتی است که در آنها تکلیف اصلی بر دوش فروشنده قرار میگیرد.
نکته: طبق سند EX Works فرستنده موظف به ارسال کالا طبق شیوه مطلوب خریدار نیست، اما این مسئله میتواند مورد توافق طرفین قرار گیرد؛ درنتیجه صرفاً انتقال محموله به مکان مشخصشده، باعث رفع ید فروشنده خواهد شد.
بررسی یک مثال
برای درک بهتر قرارداد EXW، بررسی یک مثال فرضی بسیار راهگشاست. فرض کنید شرکت الف برای کاهش هزینههای ارزش افزوده مرتبط با ترانزیت کالا، قصد عقد قرارداد اکس ورکس دارد. در این نمونه فرضی، ارزش محموله به ۴۰۰۰۰ دلار میرسد و حمل و نقل آن توسط فروشنده ۲۰۰۰ دلار هزینه خواهد داشت. ازاینرو، شرکت الف با یک فوروارد شخص ثالث قرارداد میبندد؛ در نتیجه این توافق، هزینه ترانزیت به ۱۵۰۰ دلار کاهش پیدا میکند.
اکس ورکس و اینکوترمز
در ابتدای مطلب بیان شد این قرارداد، زیرمجموعهای از اینکوترمز (Incoterms) است. شاید بپرسید «منظور از اینکوترمز چیست؟» این مفهوم، مجموعهای از اصطلاحات در تجارت جهانی است. این اصطلاحات را اتاق بازرگانی بینالمللی برای سهولت داد و ستد و ترانزیت در سطح جهان وضع کرده است. با این اوصاف، EXW در تجارت بینالملل نقش مهمی ایفا میکند. بهطور کلی اینکوترمز شامل چند موضوع مهم میشود:
- زمان و مکان تحویل کالا؛
- شیوه پرداخت؛
- طرفِ پاسخگو در برابر خطرات و خسارتهای احتمالی؛
- پرداختکننده هزینههای حمل و نقل، بیمه و تشریفات گمرکی.
جایگاه قرارداد EX Works در Incoterms
اینکوترمز شامل ۱۱ اصطلاح میشود و در مسائل حقوقی به آنها استناد میگردد. با توجه به تعریف اکس ورکس، در صورت بروز حادثه خریدار حق طرح دعوی علیه فروشنده را نخواهد داشت. همچنین، در صورت عدم پرداخت هزینههای ترانزیتی، فرستنده کالا موظف به پاسخگویی نمیشود.
مقایسه سند EXW و FOB
یکی دیگر از اصطلاحات موجود در Incoterms فوب یا FOB(Free On Board) است. این اصطلاح با وجود شباهت به اکس ورکس، تفاوتی آشکار با آن دارد: براساس سند فوب، فروشنده متعهد میگردد تا محموله را به «محل اصلی حمل بار» برساند. این مکان میتواند هرجایی باشد؛ از بندر تا عرشه کشتی یا فرودگاه.
پس از رسیدن کالا به محل مشخصشده، خریدار مسئولیت ترانزیت را متقبل میشود. همچنین، هزینههای پرداختی تا پیش از آن لحظه، به عهده فروشنده خواهد بود. البته امکان تنظیم سند به گونهای دیگر نیز وجود دارد؛ بهگونهای که تا زمان رسیدن کالا به نقطه نهایی، همچنان فروشنده مسئول باقی بماند.
درمقابل، برای قرارداد EXW چنین شرایطی تعریف نشده است. پرداخت همه هزینههای ترانزیتی و لجستیکی، روی دوش گیرنده اصلی خواهد بود و با رسیدن کالا به مکان مشخصشده، فروشنده دیگر وظیفهای نخواهد داشت.
مسئولیتهای تعریفشده در سند EXW
یکی از اهداف طراحی اینکوترمز، شفافشدن وظایف طرفهای مختلف قرارداد است. این موضوع درمورد سند EX Works نیز صدق میکند. براساس این قرارداد، مسئولیتهای زیر به خریدار منتقل میگردد:
- هزینههای بارگیری: تمامی هزینهها برای بارگذاری و بارگیری محموله در مبدأ؛
- انتقال کالا به بندرِ مبدأ؛
- هزینههای گمرکی: شامل عوارض، تعرفههای گمرکی و صدور اسناد؛
- بارگیری در مقصد: بارگیری کالا از حامل (کشتی یا هواپیما)؛
- بیمه: در صورت درخواست پوشش بیمهای؛
- تحویل به مقصد: هزینه انتقال کالا از ترمینال، بندر یا … به مقصد نهایی؛
- تخلیه بار: شامل هزینه نیروی کار و تجهیزات استفادهشده برای تخلیه کالا در مقصد نهایی.
مزیتها و محدودیتهای اکس ورکس
تنظیم اینکوترمز باید بهدقت انجام شود. هرکدام از شیوههای انجام این کار مزیتهایی متفاوتی را ایجاد میکنند. درعینحال نیز محدودیتهایی تحمیل خواهد شد. آشنایی با این موارد، به شما در تصمیمگیری درست کمک بسیاری خواهد کرد. به همین خاطر، این بخش به مزیتهای EX Works اختصاص دارد.
مزایا
بهطور خلاصه مزایای استفاده از EXW عبارتاند از:
- ادغام محمولههای خریداریشده از تأمینکنندگان مختلف: با استفاده از این سند، میتوانید چند خریدار را ملزم کنید تا کالا را به یک نقطه مشخص برسانند. سپس از آن مکان، همه محمولهها بهصورت تجمیعی رهسپار مقصد میشوند. این موضوع تعداد دفعات مورد نیاز برای بارگیری و هزینههای ناشی از آن را کاهش میدهد.
- ناشناسکردن زنجیره تأمین: با تنظیم اینکوترمز بهصورت اکس ورک، امکان ثبتِنام چند فرستنده مختلف پدیدار میگردد. در فضای رقابتی، این مسئله زنجیره تأمین را برای رقبا ناشناس خواهد کرد.
- کاهش هزینههای نهایی: با کمک این قرارداد، خریدار ملزم به پرداخت هزینه ترانزیت براساس مبلغ موردنظرِ فروشنده نیست؛ درنتیجه او توانایی طراحی راهکارهای لجستیکی متفاوتی را خواهد داشت. این اتفاق، کاهشِ قیمت نهایی کالا را رقم میزند.
محدودیتها
انتخاب این شیوه همچنین محدودیتهایی نیز برای خریدار پدید میآورد:
- مسئولیت در برابر تمامی ریسکها: فروشنده تعهدی در برابر خطرات و خسارتهای احتمالی ندارد. پس در صورت عدم استفاده از پوشش بیمهای، ممکن است هزینههای اضافهای به خاطر بروز شرایط غیرمترقبه تحمیل شود.
- یافتن نماینده مورد اطمینان: خرید از کشوری جز مبدأ صورت میگیرد. با توجه به عدم مسئولیت فروشنده، باید کاملاً از سلامت کالا و ارسال آن مطمئن شد. حصول این امر بدون دراختیارداشتن نماینده قابل اعتماد، چالشبرانگیز خواهد بود.
- پیچیدگی: فرایند ارسال و پرداخت هزینهها در قرارداد EXW شرایط خاصی دارد. در صورت عدم آشنایی با این موارد، ممکن است هزینه نهایی بیشتر از شیوه متداولِ ترانزیت تمام شود.
مرور کلی
- اکس ورکس یکی از اصطلاحات اینکوترمز است.
- در این قرارداد مسئولیت ترانزیت کالا و پرداخت هزینههای آن کاملاً به دوش خریدار خواهد بود.
- این راهکار نسبت به شیوه FOB گزینه مقرونبهصرفهتری است. درعینحال، تعهدات بیشتری به خریدار تحمیل میکند.
سخن پایانی
با اشتراکگذاری نظرات خود، به «راهبر دانش» در بهبود کیفیت مطالب مجله آموزشی این سایت کمک خواهید کرد. همچنین، با ارسال این پست به دیگران زمینه رشد آگاهی و یاریرسانی به آنها در انتخاب راهکارهای ترانزیتی را فراهم میآورید. کارشناسان ما آماده راهنمایی و اطلاع رسانی بیشتر به شما هستند.