اصطلاحات کاربردی مذاکره انگلیسی
16, مهر , 1402اهمیت بستهبندی در حمل و نقل دریایی و روشهای بستهبندی
16, مهر , 1402گواهی مبدأ در صادرات و واردات چیست؟
پروسه صادرات و واردات انواع کالا فراینده پیچیدهای است که مانند یک زنجیر منسجم، از مأموریتهای کوچک اما بسیار مهم تشکیل شده است. نتیجه درکنارهمقرارگرفتن این مراحل باعث میشود کالایی از کشور مبدأ به کشور مقصد رسیده و تحویل مصرفکننده شود. شرکتهای حمل و نقل بار و شرکتهای بازرگانی، باید برای آغازکردن و بهپایانرساندن هر مرحله و برای انجام هر مأموریت، از سوی مراجع قانونی کسب اجازه کنند. برای مثال، دریافت قبض انبار، کارت بازرگانی، برگه بارنامه، برگههای لازم برای ترخیص بار، پروفرما، بیمهنامه و گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا تعدادی از این مجوزهای لازم برای تکمیل چرخه بازرگانی و انتقال محمولهها هستند. در مقالههای پیشین بلاگ «راهبر دانش» تعدادی از این مجوزها و اسناد را معرفی کرده و از اهمیت دریافتشان برای شما گفتیم؛ در ادامه آشنایی با مدارک لازم برای آغاز و بهسرانجامرساندن پروژههای لجستیکی، قصد داریم به سؤال مهم «گواهی مبدأ چیست؟» پاسخ کاملی دهیم. در این مطلب شما را با چیستی، انواع گواهی مبدأ، مدارک گواهی مبدأ و سایر موارد مهم آشنا خواهیم کرد. اگر میخواهید بدون نقص در مدارک اقدام به صادرات یا واردات کالا کنید و یا با قوانین صادرات و واردات آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم تا انتهای این نوشتار همراه ما باشید.
آشنایی با گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا
همانطور که در ابتدای این مقاله عنوان کردیم، هدف از نگارش این نوشتار پاسخدادن به پرسش مهم «گواهی مبدا چیست؟» بوده. به همین دلیل، لازم است نگاه دقیقتری به این سند صادرشده از سوی اتاقهای بازرگانی داشته باشیم. گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا بهخوبی نشان میدهد یک کالا در چه کشور و منطقهای به تولید رسیده و برای اهداف تجاری، به کشور مقصد صادر خواهد شد. این گواهی بهعنوان اثباتی برای تأیيد اصالت و کیفیت کالا مورد استفاده قرار گرفته و منشأ محموله را مشخص میکند. اما این حجم از تأکید برای مشخصکردن کشور تولیدکننده برای چیست؟
یکی از مهمترین شاخصها برای صادرات و واردات انواع محموله، درنظرگرفتن هزینههای مربوط به جابهجایی و خرید کالاست. فاکتورهای زیادی نیز روی تعیین هزینه نهایی تأثیرگذار خواهند بود؛ برای مثال، کشور یا حتی منطقهای که کالا در آن به تولید رسیده است میتواند برای دولت، گمرک، شخص واردکننده و بانکی که معاملات مالی توسط آن صورت میگیرد اهمیت داشته باشد. برای توضیح کاملتر باید اضافه کنیم که دولتها در مواردی، برای واردات از مناطق بهخصوصی تعرفه ترجیحی در نظر میگیرند. برای اینکه بدانید مشمول این قانون هستید یا خیر، باید ماهیت محموله خود را به اتاق بازرگانی اطلاع داده و توضیحات مربوطه را دریافت کنید.
تعرفه ترجیحی چیست؟
اگر بخواهیم این عبارت را تنها در یک جمله تعریف کنیم، باید بگوییم تعرفه ترجیحی به فرایند صادرات و واردات جهت میدهد. هدف از بهکارگرفتن این تعرفه میتواند یکی از موارد زیر باشد:
- حمایتکردن از کشورها یا مناطقی که توسعهیافته نیستند؛
- ایجاد یا حمایت از توافقات چندجانبه میان کشور صادرکننده و کشور واردکننده کالا؛
- پیروی از دستورات و ممنوعات گمرکی کشور مقصد؛
انواع گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا
حال که با تعریف دقیقی از این سند پراهمیت و تعرفه ترجیحی آشنا شدیم، نوبت به آن میرسد که انواع مختلف گواهی مبدأ را نام برده و بهتفکیک بررسی کنیم. گواهی مبدأ بسته به کشورها و سیاستهای صادراتی مختص به خودشان، طبقهبندیهای متفاوتی دارند. برخی فقط برای تأیيد کیفیت و منشأ محموله مورد استفاده قرار میگیرند؛ از سوی دیگر، گاهی نیز این گواهی بینالمللی به جهت تسهیل فرایند صادرات و واردات صادر میشود. در ادامه سه مورد از رایجترین انواع گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا را معرفی و تعریف خواهیم کرد:
گواهی مبدأ یگانه
این مدرک و سند بینالمللی نشان میدهد صفر تا صد مراحل تولید کالای مشخصی در یک کشور واحد به انجام رسیده و هیچ کشور ثانویهای در بهتولیدرسیدن آن دست نداشته.
گواهی مبدأ ترکیبی
برخلاف مورد پیشین، گواهیهای مبدأ در صادرات و واردات کالا که عنوان ترکیبی را یدک میکشند، نشان از این دارند که برای بهتولیدرسیدن یک کالای مشخص، چند کشور با یکدیگر همکاری کردهاند. برای مثال، برای تولید لوازم خانگی ممکن است موتور توسط یک کشور و قطعات جانبی توسط کشور دیگری تأمین شود.
گواهی مبدأ A یا GSP
گواهی نوع A یا Global system of trade preferences برای صادرات انواع محموله به کشورهای مشخصی استفاده میشود. برای اینکه بتوانید کالایی را بدون دردسر و مانع به کشورهای آمریکا، ژاپن، قرقیزستان، قزاقستان، ترکیه و سایر کشورهای اروپایی صادر کنید، باید گواهی مبدأ نوع A را در اختیار داشته باشید.
گواهی مبدأ PTA
همانطور که احتمالاً خودتان هم میدانید، میرجاوه شرقیترین گمرک ایران بوده که بهصورت مستقیم با کشور پاکستان در ارتباط است. این مرز مهم و کاربردی میان کشور ما و کشور پاکستان، به پروسه صادرات و واردات انواع کالا شامل سوخت و محصولات زراعی و کشاورزی نظم داده و مرجعیت قانونی میبخشد. گواهی مبدأ پیتیای مشخصاً برای انجام معاملات بازرگانی و تجاری میان ایران و پاکستان استفاده میشود.
آشنایی با مدارک گواهی مبدأ
پس از آنکه با ماهیت و انواع گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا آشنا شدیم، ضرورت دارد با مدارک لازم برای دریافت آن نیز آشنا شویم:
- تصویر واضح و برابر با اصل پروانه گمرکی؛
- تصویر معتبر و برابر با اصل بارنامه؛
- ارائه کپی برابر با اصل کارت بازرگانی؛
- فرم گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا به زبان انگلیسی؛
- ارائه فیشهای بانکی مربوط به پرداخت هزینههای صدور این گواهی
گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا چه مواردی را شامل میشود؟
البته که بسته به محتویات داخل بستههای ارسالی، ممکن است محتوای گواهی مبدأ هم دستخوش تغییراتی شود. اما بهصورت کلی یک سند رسمی گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا که در سطح بینالمللی اعتبار داشته باشد، موارد زیر را شامل خواهد شد:
- اطلاعات کامل شخص یا شرکت صادرکننده اعم از نام، آدرس و شمارهتماس؛
- اطلاعات کامل شخص یا شرکت واردکننده مانند نام، آدرس و شمارهتماس؛
- نام نقطه مبدأ (شامل بندر، فرودگاه یا گمرک) و نقطه مقصد؛
- مشخصکردن نوع حمل بار (حمل دریایی، هوایی، ریلی یا جادهای)؛
- مهر تأيیدیه اتاق بازرگانی کشور صادرکننده محموله؛
- شماره ردیف منتسب به کالا؛
- ذکر حساسیتها و مراقبتهای خاص مربوط به محمولههای خطرناک یا ویژه؛
- ذکر تعداد، نوع بستهبندی و مشخصکردن ماهیت محموله؛
- شماره تعرفه مشخصشده توسط کشور صادرکننده؛
- وزن ناخالص محموله؛
- شماره فاکتور؛
- تاریخ دقیق صدور بار؛
- شماره سریال.
نتیجه گیری
افتخار این را داشتیم که در یک مقاله دیگر از بلاگ «راهبر دانش»، با استفاده از ذخیره اطلاعاتی خود و با استناد بر منابع رسمی و معتبر، سؤالات شما را پاسخ دهیم. در این نوشتار، پاسخ مفصلی به پرسش «گواهی مبدأ چیست؟» دادیم و با انواع آن و مدارک لازم برای صادرشدن این گواهی نیز آشنا شدیم. طبق آنچه در این مطلب خواندیم، نتیجه میگیریم که گواهی مبدأ در صادرات و واردات کالا نقش بسیار مهم و پررنگی در تعیین نرخ گمرکی، حفظ منافع تولیدکنندگان داخلی، حفاظت از سرمایه تجار، جلب رضایت مشتری و تسهیل پروسه تجارت بینالمللی دارد.